Salvaguarda Prosesu Lisitasaun nian: Matadalan Vendedór nian ida atu Prevene Manipulasaun Kontratu nian
Kompetisaun justu no kontratasaun étika importante tebes atu harii sistema ida ne'ebé metin no transparente iha indústria mina no gás. Maibé, manipulasaun kontratu, ka raketeering, estraga prinsípiu sira-ne'e, hodi prejudika vendedór sira no sira nia komunidade sira. Atu prevene racketeering presiza vijilánsia no adezaun ba prátika di'ak liu entre vendedór sira ne'ebé buka kontratu.
Ida-ne'e maka oinsá vendedór sira iha Timor-Leste nia setór mina no gás bele prevene manipulasaun kontratu no asegura kontratasaun étika:
- Promove Transparénsia iha Etapa Hotu-hotu
Prosesu lisitasaun ida ne'ebé transparente maka fatuk-inan ida ba kontratasaun étika. Vendedór sira tenke asegura katak sira nia proposta sira klaru, transparente, no reflete presu merkadu ne'ebé justu lahó ajenda subar sira. Ida-ne'e la'ós de'it prevene oportunidade sira ba hahalok ne'ebé la étiku maibé mós harii konfiansa no kredibilidade ho autoridade kontratante no parte interesada sira seluk.
- Dika Prátiku: Fahe detalle projetu hotu-hotu ho autoridade kontratante, fornese deskrisaun kompletu kona-ba kustu sira no evita akordu ka negosiasaun sira ne'ebé la fó sai.
- Dezenvolve enkuadramentu anti-korrupsaun ida ne'ebé metin.
Vendedór ida nia kompromisu ba negósiu étika hahú ho enkuadramentu anti-korrupsaun ne'ebé define prátika sira ne'ebé aseitavel. Ida-ne'e garante katak membru ekipa hotu-hotu adere ba padraun étika sira ne'ebé aas liu no katak empreza funsiona tuir regulamentu nasionál sira.
- Dika Prátiku: Fó formasaun ba funsionáriu sira kona-ba lei anti-korrupsaun iha Timor-Leste no implementa matadalan klaru ne’ebé bandu subornu no kualker forma raketing.
- Respeita lei sira Aprovizionamentu nian
Kumprimentu regulatóriu maka esensiál ba kontratasaun étika. Vendedór sira tenke familiariza sira-nia an ho lei aprovizionamentu ANP nian no asegura katak sira kumpre rekizitu lisitasaun hotu-hotu ho transparénsia no étika.
- Dika Prátiku: Haree filafali regulamentu aprovizionamentu nian sira ne'ebé ikus liu beibeik no asegura katak ita-boot nia oferta sira kumpre rekizitu legál sira hotu.
- Prevene Konflitu Interese
Vendedor sira tenke evita situasaun ruma iha ne'ebé relasaun pesoál ho adjudikadór kontratu sira bele influensia prosesu lisitasaun. Karik iha konflitu potensiál sira, vendedór sira tenke fó sai sira atu mantein integridade prosesu nian.
- Dika Prátiku: Introduz polítika divulgasaun ida ne'ebé ezije funsionáriu sira atu deklara ligasaun sira ho autoridade kontratu sira.
- Kompete ho Termu sira ne'ebé Justu
Halo konspirasaun ho konkorente sira ka tenta atu manipula prosesu lisitasaun nian estraga indústria nia transparénsia no justisa. Vendedór étiku sira fó prioridade ba kompetisaun ne'ebé justu, hodi hatama oferta sira bazeia ba sira nia abilidade atu fornese valór, la'ós tátika sira ne'ebé subar.
- Practical tip: Kompete ho justu hodi fó énfaze ba inovasaun, kualidade, no adezaun ba padraun ambientál no sosiál sira iha oferta sira.
- Haburas komunikasaun ne'ebé la'o nafatin.
Harii konfiansa ho autoridade kontratante sira no komunidade uma-nain sira maka prosesu kontínuu ida ne'ebé presiza komunikasaun nakloke no kontínuu. Vendedór sira tenke asegura diálogu konstante kona-ba progresu, dezafiu sira, no kumprimentu, hodi haburas sentidu ligasaun no envolvimentu nian.
- Dika Prátiku: Fornese atualizasaun regulár ba projetu no komunika ho proativu kualkér kestaun ne'ebé bele afeta liña tempu ka rezultadu sira.
- Relata Prátika La Étika ruma
Vendedor sira tenke atua ho responsabilidade hodi relata sinál ruma kona-ba raket ka korrupsaun ne'ebé sira hasoru. Envolve iha manipulasaun kontratu, direta ka indiretamente, estraga kredibilidade hosi parte hotu-hotu ne'ebé envolve. Hodi estabelese kanál konfidensiál sira hodi relata prátika sira ne'ebé la étika no kolabora ho órgaun supervizaun sira ANP nian bainhira nesesáriu, vendedór sira bele hala'o papél signifikativu ida hodi mantein integridade indústria nian.
- Dika Prátiku: Estabelese kanál konfidensiál sira ba relatóriu prátika sira ne’ebé la étika no kolabora ho órgaun fiskalizasaun ANP nian bainhira presiza.
- Hili Subkontratór Étiku sira
Vendedor sira tenke asegura katak parseiru sira-ne'e iha kompromisu hanesan atu prevene manipulasaun kontratu nian bainhira serbisu ho subkontratór sira. Ida-ne'e ajuda asegura katak projetu tomak funsiona iha limite legál no étika nia laran.
- Dika Prátiku: Uza dilijénsia devida bainhira hili subkontratór sira no inklui kláuzula sira ne'ebé ezije kumprimentu ho padraun étika sira iha akordu hotu-hotu.
Prevene krime kontratu nu’udar responsabilidade koletiva ida ne’ebé vendedór sira iha setór mina no gás Timor-Leste nian tenke tau ho sériu. Hodi tane aas transparénsia, respeita lei sira aprovizionamentu nian, no asegura kompetisaun étika, vendedór sira bele kontribui ba dezenvolvimentu indústria ida ne'ebé justu no sustentável. Kontratu étiku sira harii konfiansa kliente nian, asegura susesu ba tempu naruk, no promove ambiente ida ne'ebé livre hosi korrupsaun.